حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدی ری‌شهری نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی طی مصاحبه‌ای با خبرنگاران در تشریح چگونگی مراسم حج امسال و تنگناهایی که ایجاد شده بود گفت: هیچگونه مشکلی برای انجام حج و برگزاری مراسم برائت وجود ندارد.
ایشان با اعلام این مطلب بیان داشت:
همان گونه که رهبر معظم انقلاب در جمع مسئولان بعثه فرمودند، حج امسال برای اعضای بعثه و حجاج ایرانی فضیلت، صبر و شکر را توأماً به ارمغان آورده است.
وی با اشاره به تمهیداتی که دولت عربستان برای جلوگیری از برپایی مراسم برائت از مشرکین به کار بسته بود، افزود:
علی‌رغم وجود مشکلات فراوان، دست اندرکاران بعثه و حجاج ایرانی در تحقق آرمانها و ایده‌های امام راحل- س- و مقام معظم رهبری، کاملًا موفق بوده و پیام حج را که همانا ضرورت وحدت و همبستگی مسلمانان جهان علیه مستکبران است به خوبی به گوش جهانیان رسانده‌اند.
حجت‌الاسلام والمسلمین ری‌شهری با اشاره به برپایی مراسم برائت از مشریکن در سالهای گذشته که تقریباً بدون مشکل اساسی انجام شده بود، گفت:
مقامات عربستان در سالهای گذشته عنوان می‌کردند که برپایی مراسم برائت از مشرکین ممکن است منجر به ایجاد بی‌نظمی‌هایی در داخل شهر شود که تجربه مسئولان بعثه در برپایی مراسمی منظم و بدون مشکل، خلاف نظر آنان را به اثبات رساند. حتی مقامات عربستان از مسئولان بعثه به خاطر نظمی که وجود داشت تشکر می‌کردند.
در مجموع برداشت ما این بود که مقامات عربستان درک صحیحی از مواضع ما پیدا کرده‌اند و به همین دلیل امسال مشکل چندانی بروز نخواهد کرد.
وی تصریح کرد که:
البته مسئولان بعثه مقام معظم رهبری به رغم توافقهای صورت گرفته قبلی، امسال پیش بینی می‌کردند که مقامات عربستان تحت فشار آمریکا و سایر نیروهای خارجی، موانعی را برای جلوگیری از برپایی مراسم برائت از مشرکین ایجاد کنند. اما هیچ گونه واکنش رسمی در مورد ممانعت عربستان از برپایی مراسم برائت از مشرکین از سوی مقامات این کشور اعلام نشده بود.
نماینده مقام معظم رهبری و سرپرست حجاج ایرانی با اشاره به این که وزیر حج عربستان بعد از برگزاری مراسم دعای کمیل توسط حجاج ایرانی به دیدار وی آمده است، گفت:
چند روز بعد از این که ما وارد مدینه شدیم، وزیر حج عربستان تقاضای ملاقات کرده، به بعثه آمد. وی در ملاقات با ما اظهار داشت که آن چه در سالهای گذشته اتفاق افتاده (منظور برپایی مراسم برائت از مشرکین است) با توافق وزرای امور خارجه دو کشور بوده اما امسال عربستان آمادگی برگزاری این مراسم را ندارد! و به همین دلیل نباید این مراسم برپا شود؛ چرا که بعثه یک نهاد دینی است و صرفاً می‌تواند جلسات و سمینارهایی تشکیل دهد.
حجت‌الاسلام والمسلمین ری‌شهری اضافه کرد:
وزیر حج عربستان همچنین تأکید داشت که کشورش با راهپیمایی حجاج، دادن شعار (علیه آمریکا) و حمل پلاکارد توسط آنها مخالف است.
نماینده مقام معظم رهبری و سرپرست حجاج ایرانی افزود:
ما در جواب اظهارات وزیر حج عربستان اعلام کردیم که اصولًا حجاج ما راهپیمایی نمی‌کنند، بلکه با تجمع در یک مکان و بدون این که مزاحمتی ایجاد کنند. مراسم برائت از مشرکین را برگزار می‌کنند.
وی تأکید کرد:
در ادامه این ملاقات، به وزیر حج عربستان گفته است که حج بدون برپایی مراسم برائت از مشرکین اصولًا حج کاملی نیست.
به گفته حجت‌الاسلام والمسلمین ری‌شهری:
وزیر حج عربستان پیش از ملاقات با ایشان، در دیدار با رئیس سازمان حج کشورمان گفته بود که عربستان با برگزاری محدود مراسم برائت از مشرکین موافق است اما در ملاقات با ایشان خلاف گفته قبلی خود را بیان کرده است.
وی خاطرنشان ساخت که وزیر حج عربستان در ملاقات با ایشان نامه‌ای ارائه کرده‌اند که در آن مخالفت عربستان با برپایی مراسم برائت از مشرکین تصریح شده بود و پاسخ بعثه مقام معظم رهبری نیز در ارتباط با این نامه همراه با سلسله مباحثی توسط حجت‌الاسلام والمسلمین تسخیری بلافاصله به دست مقامات عربستان رسیده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین ری‌شهری دلیل مخالفت عربستان را با اشاره به تقاضاهای شفاهی فهد مشکلات داخلی و خارجی این کشور عنوان کرد و افزود:
آقای فهد در دیدار با وزیر حج این کشور گفته بود که به سرپرست حجاج ایرانی متذکر شود که امسال عربستان با یک سلسله مشکلات داخلی و خارجی روبرو است و به همین دلیل نباید مراسم برائت از مشرکین برپا شود.
همچنین وزیر حج عربستان اضافه کرده بود که وی به حجاج ایرانی خدمات زیادی کرده است و به همین دلیل خواهش می‌کند که به عنوان پاداش وی امسال حجاج مراسم برائت از مشرکین را انجام ندهند.
نماینده مقام معظم رهبری و سرپرست حجاج ایرانی در ادامه گفت:
هنگامی که ما به مکه رفتیم، امیر این شهر در دیدار با نماینده این جانب مجدداً بر مخالفت عربستان با برپایی مراسم برائت از مشرکین یادآور شده بود.
وی متذکر شد که بعثه مقام معظم رهبری در پاسخ، روی چند مورد تأکید کرد که عبارتند از:
1- مراسم برائت از مشرکین هر سال توسط حجاج ایرانی برپا شده و صدور ویزا توسط عربستان برای حجاج ایرانی خود به مفهوم پذیرش برگزاری این مراسم است.
2- برپایی مراسم برائت از مشرکین مورد توافق مقامات دو کشور قرار گرفته است.
3- برپایی این مراسم براساس مبانی فقهی و اعتقادی است و حتماً باید برگزار شود.
4- مقام معظم رهبری در این زمینه صریحاً دستور فرموده‌اند.
5- برگزاری مراسم برائت از مشرکین در سطح جهان برای عربستان پیامدهای سیاسی مثبتی خواهد داشت.
حجت‌الاسلام والمسلمین ری‌شهری در همین زمینه افزود:
در پاسخ به این استدلالها مقامات عربستان حرفی برای گفتن نداشتند و صرفاً اظهار می‌داشتند که این تصمیم (مخالفت با برگزاری مراسم برائت) توسط مقامات بالای این کشور اتخاذ شده است.
وی با بیان چگونگی استقرار نیروهای ضد شورش عربستان یک روز قبل از موعد برپایی مراسم برائت از مشرکین (پنجم ذی‌الحجه) مقابل جایگاه بعثه گفت:
روز ششم ذی‌الحجه از حوالی ظهر بطور کلی رفت و آمد افراد به بعثه را قطع کردند و با استقرار نیروهای نظامی به همراه ادوات و تجهیزات در اطراف بعثه، عملًا امکان رفت و آمد و تردد از حجاج سلب شد. در همین جا به ذهنم رسید که مراسم را در منی برگزار کنیم.
با این همه هزاران زائر ایرانی و غیر ایرانی در خیابانهای اطراف بعثه اجتماع کردند که حضور آنان علی‌رغم فعالیت نیروهای نظامی حاکی از مسئولیت شناسی آنان بود. با این که مأموران نظامی مکه رأساً از حجاج می‌خواستند که متفرق شوند، اما آنها منتظر دریافت دستوری از بعثه مقام معظم رهبری بودند.
وی همچنین گفت:
ما احساس کردیم که باقیماندن زائران در خیابانهای اطراف، به مصلحت نیست و احتمال درگیری وجود دارد، به همین دلیل ساعت 30/ 4 بعد ازظهر پیامی به حجاج داده شد مبنی بر این که آنها تکلیف فردی خود را با حضور در خیابانهای اطراف بعثه انجام داده‌اند و می‌توانند به محل اسکان خود بازگردند.
این مراسم اگر چه به ظاهر در مکه برگزار نشد اما بازتاب بسیار وسیعی در داخل شهر مکه و رسانه‌های جمعی سراسر جهان داشت. به نظر می‌رسید که مقامات عربستان در ممانعت از برپایی این مراسم دچار یک اشتباه شده بودند؛ چرا که اگر مراسم برگزار می‌شد تنها 120 هزار زائر یا کمی بیشتر از آن در جریان قرار می‌گرفتند. لیکن ممانعت عربستان باعث شده بود که حدود 2 میلیون زائرِ حاضر در مکه، در جریان امر قرار بگیرند. صحنه بازگشت زائران نیز از این مراسم بسیار باشکوه بوده و گزارشهای متعددی در مورد گریه کردن زائران به دست رسید. به هر حال به نظر می‌رسید که در مکه 2 روز حکومت نظامی برقرار شده بود.
حجت‌الاسلام والمسلمین ری‌شهری با اشاره به پیام مقام معظم رهبری که در آن حق ملت ایران را برای برپایی این مراسم محفوظ دانستند، افزود:
بعد از ممانعت عربستان از برپایی این مراسم، بسیاری از مردم بویژه جوانها احساس خلأ می‌کردند که باید کاری صورت دهند اما ما مصلحت نمی‌دیدیم که برنامه پیش بینی شده خود را اعلام کنیم و هدف اصلی ما رساندن پیام حج به مسلمین جهان بود که چنین نیز شد.
)