per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
6
24
57779
گفتگو با امیر الحاج جمهوری اسلامی ایران، حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر
سید علی قاضی عسکر
1
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت
گفتگو با امیر الحاج جمهوری اسلامی ایران، حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر، توسط مدیر اجرایی مجله میقات حج
https://miqat.hajj.ir/article_57779_9430b70bc647cea7d779ba86cc739b85.pdf
بدون گلواژه
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
25
42
57782
اذن ولی در حجّ صبی (کودک) ممیز
احمد صابری مجد
ahmadsaberimajd@gmail.com
1
فقه و مبانی حقوق، الهیات، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران و حوزه علمیه قم، قم، ایران
در حج صبی ممیز میتوان به سه مسئلهکه با یکدیگر ارتباط دارند، اشاره کرد؛ یکی مسئله صحت و عدم صحت حج استکه به نظر میرسد حج صبی، هم صحیح و هم مشروع است؛ دیگری مسئله اِجزاء و عدم اجزای حج صبی از حجة الاسلام استکه به دلیل وجود روایات، مجزی نیست؛ مسئله سوم نیز که اهمیت دارد، اشتراط یا عدم اشتراط اذن ولی است. مشهور فقها اذن ولی را شرط دانستهاند و برای اثبات آن به دو دلیل تمسک کردهاند؛ اولین دلیل آنها این استکه عبادات، توقیفی هستند و از شرع تلقی میشوند، و در جاییکه در صحت عبادتی شک شود، باید به قدر متیقن اکتفا کرد و قدر متیقن، اعتبار اذن ولیّ در حج صبی ممیز است؛ دومین دلیل مشهور این استکه لازمه حج، تصرف در مال است و صبی نمیتواند بدون اذن ولی، در اموالش تصرف کند. بنابراین، اگر اذن ولی در حج صبی شرط نباشد، در واقع تصرف صبی در مال بدون اذن ولی جایز است. در این نوشتار با نگاهی تحلیلی به نقد و بررسی تفصیلی ادله مشهور پرداخته و ادله اثبات اشتراط اذن ولیّ را تمام ندانسته و به دیدگاهی در مقابل نظر مشهور قائل شدهاند و آن، عدم اعتبار اذن ولی در حج صبی است.
https://miqat.hajj.ir/article_57782_5cf2c37d8dfac7aa27785e208e98712a.pdf
کلید واژگان: حج صبی
صحت حج
اذن ولیّ
مجزی بودن حج
توقیفیت حج
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
43
55
57788
بررسی فقهی احراز عمل نایب در حج
سید تقی واردی
waredi@gmail.com
1
استاد یار / پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی
دو مسئله میان فقهای عظام شیعه درباره احراز عمل نایب در حج و عمره مورد بحث است: نخست؛ دربارة احراز اصل عمل؛ به این معنا که وی عمل را انجام داده یا نه؟ از فقهای عظام دو قول نقل شده: 1. وجوب احراز 2. عدم وجوب احراز. حق آن است که احراز اصل عمل واجب و لازم است. بنا بر قولی که احراز اصل عمل لازم باشد، این بحث مطرح میشود که کیفیت احراز چگونه خواهد بود؟ از آنان در این باره چهار قول نقل شده: 1. عدالت، شرط قبولی کلام نایب است. 2. برای قبول کلام نایب، عدالت وی شرط نیست، بلکه وثاقت کفایت میکند. 3. شرط قبولی کلام نایب، وثوق به صدور عمل از وی میباشد. 4. کلام او با توجه به ظاهر حال مسلمان، مطلقا مشروط به شرطی نیست. از بین این چهار قول، قول دوم صحیح است. به این معنا که وثاقت اجیر کافی است و نیازی به عدالت وی نیست. دوم؛ دربارة احراز صحت عمل نایب؛ در این مسئله نیز فقها متفق القول نیستند. برخی از آنان احراز صحت عمل را واجب دانستهاند، برخی حکم به احتیاط نموده و برخی دیگر قائل به عدم وجوب آن شدهاند. ولی حق آن است که قائل به تفصیل شویم؛ به این معنا که اگر نایب در رتبهای است که شک و تردید در صحتِ عملِ او راه ندارد، احراز صحت عمل وی قهراً حاصل است. اما اگر در مظنة شک و تردید قرار داشته باشد، احراز صحت عمل او لازم است.
https://miqat.hajj.ir/article_57788_6d3eb4e3cd2f9ae2ef071093defbaf77.pdf
کلید واژه ها: نایب
نیابت
منوب عنه
حج
عمره
احراز عمل
صحت عمل و اتیان عمل
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
56
80
57793
حج و ارتقای سرمایة اجتماعی جهان اسلام
سید محمد علوی زاده
alavyzadeh11@gmail.com
1
کارشناس ارشد ارتباطات وتبلیغ گرایش حج وزیارت / دانشگاه قرآن وحدیث
این تحقیق کوشش کرده است که از دریچة سرمایة اجتماعی به حج بنگرد تا نتیجه بگیرد که حج چه کارکردهایی در توسعه و ارتقای سرمایة اجتماعی جهان اسلام دارد؟ هدف این است که اثبات کنیم حج نهتنها مولد سرمایة اجتماعی، بلکه خود، سرمایة اجتماعی پایدار و تمامناشدنی برای دنیای اسلام است که بهطور دائم در حال افزایش است و ما میتوانیم با استفاده از ظرفیتهای حج، راهکارهای عملی رسیدن به وحدت و یکپارچگی امت اسـلام برای اعتلا و سربلنـدی در جهـان و همچنین مقابله با تهاجم فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را احصا، و آسیبشناسی کنیم. برای رسیدن به این مهم و با توجه به بینرشتهای بودن موضوع، در این تحقیق ابتدا سعی بر این بوده است که در ضمن تبیین اجمالی مفهوم حج، به مفهومشناسی سرمایة اجتماعی پرداخته شود. در این مرحله، جایگاه سرمایه اجتماعی در بین انواع سرمایههای موجود، مشخص و تعریف میشود؛ سپس سطوح و ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آن تبیین شده، مؤلفهها و عناصر کلیدی تشکیلدهندة سرمایة اجتماعی با توجه به ابعاد آن برشمرده میشود. در پایان، کارکردها و ظرفیتهای حج با توجه به ابعاد اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی سرمایه اجتماعی و عناصر مربوط به هر یک از این ابعاد، احصا میشود.
https://miqat.hajj.ir/article_57793_c3583916de64ac342cb76afef2247849.pdf
حج
سرمایة اجتماعی
ابعاد سرمایة اجتماعی
عناصر و مؤلفههای سرمایة اجتماعی
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
81
99
57796
اماکن منسوب به امام علی(ع) در حجاز
احمد خامهیار
ahmad.khamehyar@gmail.com
1
مسئول احیاء تراث / پژوهشکده حج و زیارت
در سرزمین حجاز، مساجد و زیارتگاههای متعددی وجود داشته که به یادبود محل حضور و نماز خواندن پیامبرخدا9 و دیگر شخصیتهای مقدس مسلمانان یا در ارتباط با حوادث سرنوشتساز صدر اسلام بنا گردیده است. امیر مؤمنان علی7 از جمله شخصیتهایی است که زیارتگاهها و مکانهای متعددی به نام ایشان در حجاز وجود داشته است. این نوشتار به واکاوی اماکن و زیارتگاههای منسوب به آن حضرت و تبیین نوع ارتباط آنها با ایشان میپردازد. نتیجة این پژوهش نشان میدهد که اماکن منسوب به آن حضرت، شامل شماری از مساجد، خانهها و چاههای آب بوده است.
https://miqat.hajj.ir/article_57796_ef5aaf6bc42b3d3382398fc3cb26ecb9.pdf
امام علی(ع)
زیارتگاههای اسلامی
حجاز
حرمین شریفین
مکه
مدینه
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
100
121
57797
توصیف و بررسی مسجد و مزار عبدالله ابن عباس در طائف
علی احمدی
aaliahmadi1355@gmail.com
1
مسئول کتابخانه / پژوهشکده حج و زیارت
مسجد و مزار عبدالله ابن عباس، قبرستان شهدای غزوه طائف و نیز مقبره محمدبن حنفیه و عبدالله فرزند پیامبر گرامی اسلام9 در یک مجموعه بزرگ در طائف واقع شده است که بیش از هزار سال، زیارتگاه مسلمانان جهان بوده است. این مقاله پس از بررسیِ سیر تاریخی احداث و تجدید این بنا، به این نتیجه رسید که مسجد ابن عباس در زمان پیامبر9 و مقبره عبدالله ابن عباس در زمان عباسیان احداث و پس از آنان چندین بار تجدید بنا شد و گسترش یافت. در طول حدود هزار سال، مزار عبدالله ابن عباس زیارتگاه مردم طائف، حجاز و حاجیانی بود که برای حجگزاری به آن سرزمین مقدس، سفر میکردند تا آنکه با یورش وحشیانه وهابیان به طائف در شوال سال 1217ق. به جز بنای مسجد، مقبره عبدالله ابن عباس و مقابر پیرامون آن، همچون دیگر زیارتگاههای حجاز، به کلی تخریب گردید و اکنون، تنها جایگاه این مراقد بر جای مانده است.
https://miqat.hajj.ir/article_57797_bcb4d8783fe9231d9f7b2aa73a0b2601.pdf
طائف
مسجد عبدالله ابن عباس
زیارتگاههای اسلامی
مرقد عبدالله ابن عباس
محمد ابن حنفیه
شهدای طائف
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
122
140
57798
زیارت در دائرة المعارف اسلام
Scott S Reese
1
هادی ولی پور
hadi.valipoor.b@gmail.com
2
استادیار / دانشگاه آریزونای شمالی
مدیر ترجمه / پژوهشکده حج و زیارت
بزرگترین مجموعة پژوهشی مستشرقین در رابطه با دین اسلام، دائرة المعارف اسلام (EI) نشر لیدن هلند است که با تلاش خاورشناسانی چون گلدزیهر، دخویه و هوتسما از سال 1908 میلادی آغاز و تاکنون به ویراست سوم (EI3) رسیده است. از آنجا که موضوع زیارت به جهت پرسشها و چالشهای فراروی آن در عصر حاضر، مورد توجه اندیشمندان مسلمان بسیاری قرار گرفته، به نظر میرسد ترجمه و ارزیابی مطالبی که از نگاه تاریخی و با روش خاص مستشرقین غیر مسلمان نگاشته شده، میتواند در تبیین برخی ابعاد موضوع مفید باشد. مدخل زیارت در دائرة المعارف اسلام، مدخلی مفصل است که توسط چندین تن از مستشرقان تحریر گشته و مناسک و کتابهای زیارتی را در ده نقطة مهم از جهان اسلام مورد بررسی قرار داده است. در این مقاله، تنها بخش نخست آن ترجمه شده و بخشهای بعد نیز ـ در صورت توفیق ـ در شمارههای آینده ملحق میگردند.
https://miqat.hajj.ir/article_57798_eb09d9021918d5ddc81a03af1325cc05.pdf
زیارت
مقبره
مناسک
قدیس
شفاعت
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
141
154
57800
بررسی وضعیت اسکان حجاج در دورههای قاجار و پهلوی
علی اکبر زاور
a.akbar.zavar@gmail.com
1
تاریخ ایران در دوره اسلامی / سازمان حج
بدون تردید موضوع تهیة محل اسکان در شهرهای مکه و مدینه، در ایام حج برای حجاج، از اهمیتی ویژه برخوردار است. در اینجا این سؤالات اساسی مطرح میشود که در دورههای تاریخی مورد نظر، چه شرایطی برحوزة مسکن مورد نیاز حجاج ایرانی حاکم بوده؟ و فضای حاکم بر این شهرها چه شرایطی را برای آنان رقم میزده است؟ بررسیها حکایت از آن دارد که شهر مکه با وجود کوهستانی و نامناسب بودن فضای فیزیکی، ولی به دلیل تعامل بهتر مردمان آن با شیعیان، به نسبت مدینه مکانی مناسبتر ارزیابی میگردید. شرایط اجاره منازل و نوع تعاملات حمله داران با مالکان و دلالان مسکن بهطور کلی صورتی نامطلوب داشته که به همان وجه تا پایان دهه 40 شمسی باقی بوده است. از ابتدای دهة 50 شمسی با تسلط سازمان اوقاف بر امور حج، سعی فراوانی شدکه فرآیند اجاره منازل ضابطه مند گردد. ولی متولیان اوقاف بدلیل عدم برنامهریزی مناسب توفیق چندانی در این خصوص پیدا نکردند. در این نوشته تلاش میشود به شیوة توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از اسناد، مدارک و سفرنامههای حجاج؛ به بررسی این موضوع پرداخته شود.
https://miqat.hajj.ir/article_57800_bf8d1e60125314ad73c0c69a4af035a5.pdf
حجاج
مکه
مدینه
اسکان
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
155
172
57802
حجگزاری ایرانیان در دورة افشاریه و زندیه
محمد جواد رحمتی
rahmati.m61@gmail.com
1
مدرس دانشگاه
پس از رسمی شدن مذهب شیعة جعفری در عصر صفویان، همواره میان ایران و عثمانی اصطکاکهایی وجود داشت. با توجه به اینکه سرزمین حجاز در دست دولت عثمانی بوده و آنان نیز سنی مذهب بودند؛ همواره در عصر ایشان حجگزاری ایرانیان با دشواریهای فراوانی همراه بود. علاوه بر این و از سویی دیگر، اختلافات ناشی از مسائل گوناگون سیاسی، مذهبی، فرهنگی، امنیتی و اقتصادیکه میان دولت عثمانی و سلسلههای افشار و زند وجود داشت، انجام حج به وسیلة ایرانیان را با دشواریهایی خاص روبهرو میساخت؛ بهطوریکه گاهی حجگزاری از سوی دولتها محدود و یا ممنوع میشد. دوران افشاری بیشتر به دلیل مذاکرات نادرشاه (1148ـ 1160ق)، با عثمانیان با هدف به رسمیت شناختن مذهب جعفری و برگزاری نماز شیعیان در مسجدالحرام، در تاریخ حجگزاری ایرانیان شهرت دارد. در دورة زندیه چندان توجهی به این امور معطوف نشد، و تنها در حملة کریم خان زند به بصره، به عنوان یکی از دلایل حمله؛ آزار و اذیت حجاج ایرانی، توسط حاکمان محلی مورد توجه قرار گرفته است. مقالة حاضر، حجگزاری ایرانیان در پرتو روابط ایران و عثمانی در دوران افشاریه و زندیه و نیز مسیرهای حج را در این عصور مورد مطالعه قرار داده است. پرسش اصلی این پژوهش چگونگی حجگزاری ایرانیان در این دو عصر با مطالعة توصیفی، تاریخی و تحلیلی در سایة روابط این دو کشور است. پژوهش حاضر با تکیه بر اسناد و منابع موجود؛ اعم از کتابخانهای، پایان نامهها و مقالات مبتنی است.
https://miqat.hajj.ir/article_57802_b6b214f5289e8be8f0e35e428f5cdbf4.pdf
حج
حجگزاری
افشاریه
زندیه
عثمانی
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
173
181
57803
چکیده عربی
https://miqat.hajj.ir/article_57803_cd8b9711cbb349bb46dd050b5d8be694.pdf
per
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
میقات حج
2538-1741
2017-08-23
25
100
183
191
57804
چکیده انگلیسی
https://miqat.hajj.ir/article_57804_b3289c57e29117af122aed1c2ad2e172.pdf