نوع مقاله : سرمقاله
با انتشار شصتمین شماره فصلنامه «میقات حج»، پانزدهمین سال انتشار این فصلنامه علمی، پژوهشی به پایان میرسد و از فصل آینده وارد شانزدهمین سال نشر آن خواهیم شد.
علیرغم همه فراز و فرودها، در طول این پانزده سال، کوشیدهایم بدون تأخیر و با محتوای غنی، به ارائه هرچه بهتر این خدمت فرهنگی بپردازیم، گرچه مدعی هم نیستیم که به تمامی اهداف خود رسیدهایم، لیکن به یقین میتوان ادعا کرد که این فصلنامه توانسته است بخشی از خلاء موجود پژوهش در عرصه حج و زیارت را پرکند. البته هرچه زمان میگذرد، راهها و محورهای جدیدی برای توسعه امر پژوهش ایجاد میشود که عالمان، فرهیختگان و اندیشمندان باید از این فرصت استفاده کنند و نیاز جامعه را برطرف سازند.
حضور گسترده اساتید، دانشجویان، فرهنگیان، دانشآموزان و در یک کلمه طبقات تحصیلکرده جامعه در حرمین شریفین و دیگر اماکن زیارتی، و دقت و هوشمندی آنان برای فهم بهتر و بیشتر اسرار و معارف حج، چگونگی حجگزاری پیامبران و ائمه معصومین (علیهم السلام) و اولیای الهی در طول تاریخ، آشنایی با عقاید و اندیشههای دیگر مذاهب اسلامی، بهرهگیری از فرصت حج و زیارت برای جهانی کردن اسلام، مقابله با اسلام آمریکایی و توسعه و گسترش اسلام ناب محمدی (ص) و ... راه را برای پژوهش گستردهتر در امور مربوط به حج و زیارت فراهم کرده است.
این پرسش هم اکنون به طور جدی در جامعه به وجود آمده که چرا از ظرفیتهای عظیم اماکن زیارتی، بهره کافی گرفته نمیشود؟
حوزه نمایندگی ولیفقیه در امور حج و زیارت برای پاسخگویی به نیاز فوق، پیش از این گامهای بلندی برداشته و در آینده نیز در تلاش است تا اقدامات گذشته خود را به ثمر بنشاند و با استمداد از خداوند بزرگ از تمامی ظرفیتهای موجود بهره گیرد. از این رو، هماکنون شورای راهبردی حج، با تدوین سند چشمانداز حج و زیارت، و تنظیم برنامههای پنج ساله در تلاش است تا از افکار نورانی عالمان و فرهیختگان جامعه بهره بگیرد و پاسخگوی نیازهای موجود باشد. از سوی دیگر مسائل و رخدادهای جدید؛ مانند توسعه مَسْعی، چند طبقه کردن جمرات، توسعه اسکان زائران از محدوده منا به مزدلفه، و موارد دیگر از این قبیل، مسائل فقهی مستحدثهای را فراروی فقیهان قرار داده که لازم است تأمل بیشتری شود.
شبههافکنی وهابیان، و انحرافات فکری و عقیدتی تکفیری و سلفیها نیز، محیطهای زیارتی خارج ک