مأخذشناسی پایان­ نامه ­های حج

نوع مقاله : اخبار و گزارشها

نویسنده

موضوعات


مقدمه

 

پایان­نامه­ها نوشتارهای تحقیقاتی هستند که نقش قابل توجهی در تولید اطلاعات علمی ایفا می­کنند. این اسناد پژوهشی در بین انواع مدارک، از ارزش علمی و پژوهشی خاصی برخوردارند.

آنچه پایان­نامه­ها را متمایز از سایر متون می­نماید، پرداختن به موضوعات جدید و ارائه­ نگرش­های نو است. بدین­سان مسائل و موضوعات مطرح شده در متون پایان­نامه­ها غالباً بکر و دست اول­اند و نگرش­ها و رهیافت­های ارائه شده توسط آن­ها در نوع خود منحصر به فرد تلقی می­شوند. بدین جهت پایان­نامه­ها همواره در زمرة اصیل­ترین منابع تحقیقات به شمار می­آیند.

پایان­نامه­ها، نتیجة تجارب آموزشی و پژوهشی هر فرد است. از سوی دیگر ناظر به مشکلات، نقصان­ها و کمبودهای موجود در یک شاخة دانش است. از این­رو، هر پایان­نامه گامی به جلو در یک رشتة علمی است و مجموعه پایان­نامه­ها مشتمل بر تجارب پیشین آن دانش است.

در علوم انسانی و نیز علوم اسلامی، بسیاری از نکات بدیع و راه­کارهای نظری و عملی در پایان­نامه­ها طرح شده است. این پایان­نامه­ها غیر از این­که دارای پشتوانه­ای از تجارب نویسنده است، نظارت علمی و کنترل محتوایی چند تن از خبرگان را نیز به همراه دارد.

یکی از موضوعاتی که در رشته­های علوم اسلامی  مراکز دانشگاهی و حوزوی جهان اسلام همواره مورد تحقیق و پژوهش دانشجویان قرار گرفته، شناسایی و بررسی ابعاد فریضة حج بوده است. به گونه­ای که پایان­نامه­های زیادی تولید شده که به بررسی  ابعاد اجتماعی، سیاسی، کلامی، فقهی، قرآنی، اخلاقی، عرفانی، هنری، ادبی، تاریخی و جغرافیایی حج پرداخته­اند.

در حال حاضر صدها مرکز دانشگاهی، حوزوی و پژوهشی دربارة موضوعات مختلف اسلامی از جمله حج و زیارت، به تحقیق و پژوهش مشغول­اند و پژوهش­های در خور توجهی از سوی این مراکز در ابعاد مختلف حج و زیارت تولید شده است. امروزه با انبوهی از محصولات تولیدی این مراکز مواجه هستیم، اما این تولیدات به لحاظ عدم اطلاع­رسانی مناسب، ناشناخته و بی­استفاده مانده­اند و بیشتر آن­ها در قالب پایان­نامه­ است و حاوی جدیدترین اطلاعات علمی و تخصصی، که علاوه بر تازگی مسألة مورد تحقیق، بعضاً دارای ارزش اطلاعاتی زیادی نیز می­باشند.

آگاهی یافتن از تحقیقات انجام شده، علاوه بر جلوگیری از انجام پژوهش­های تکراری و مشخص نمودن محدودة تحقیق، می­تواند یاری­رسان پژوهشگران در یافتن موضوع پژوهش، انتخاب روش تحقیق و یافتن ابزارهای مناسب گردآوری اطلاعات باشد و همة این موارد باعث رشد و شکوفایی آن دانش خواهد شد. با توجه به افزایش روزافزون حجم اطلاعات، دسترسی سریع به منابع و مدارک مرتبط، عاملی است در جهت پیشرفت امر پژوهش.

با این توضیحات می­توان برخی اهداف کاربردی این پروژه را در این محورها جستجو کرد:

ـ  تکمیل بانک اطلاعاتی ـ پژوهشی پژوهشکدة حج و زیارت؛

ـ  شناسایی قشر وسیعی از پژوهشگران حوزة حج و زیارت؛  شامل دانشجویان، اساتید راهنما، اساتید مشاور؛

ـ  شناسایی مراکز دانشگاهی و حوزوی که دارای تحقیقاتی در موضوع حج هستند؛

ـ  برنامه­ریزی و جهت­دهی به تحقیقات دانشگاهی که در موضوع حج انجام می­شوند؛

ـ  جلوگیری از تحقیقات تکراری؛

ـ  ایجاد پایگاه اطلاعاتی و نیز کتابخانه­ای تخصصی از پایان­نامه­های حج و زیارت در پژوهشکدة حج و زیارت.

ساختار

اطلاعاتِ پایان­نامه­های­گردآوری شده، در ده فصل طبقه­بندی وتفکیک شده­اندکه عبارت­اند از:

تاریخ، فلسفه و عرفان، قرآن و حدیث،  فقه، اخلاق و تربیت، علوم اجتماعی، ادبیات، هنر، بهداشت و پزشکی، امور اجرایی و مدیریتی.

همچنین در هر فصل، اطلاعات پایان­نامه­ها بر اساس الفبای نام نویسندگان تنظیم شده است. ذیل هر نویسنده، اطلاعات مربوط به پایان­نامه؛ شامل عنوان، مقطع تحصیلی، استاد راهنما و مشاور، رشته، دانشکده و دانشگاه و نیز سال دفاع از پایان نامه آمده است.

در قسمت معرفی اساتید راهنما و مشاور، پس از عبارت «به راهنمایی»، اولین نام، استاد راهنما و افراد بعدی استاد یا استادان مشاور هستند.

تحلیل آماری

بر اساس نتایج این پژوهش، تا آبان ماه 1390 حداقل 262 پایان­نامه دربارة ابعاد مختلف حج در  مراکز دانشگاهی و حوزوی تولید شده است. البته به علت ضعف­های موجود در سیستم اطلاع­رسانی و نیز عدم همکاری مناسب برخی مراکز آموزشی، احتمالاً خطای ناچیزی در این تعداد وجود دارد. تحلیل موضوعی پایان­نامه­ها بیانگر این است که بررسی ابعاد فقهی حج بیشترین سهم را در موضوعات دهگانه به خود اختصاص داده است.

موضوع

تعداد

درصد

فقه

93

5/35

فلسفه و عرفان

42

03/16

قرآن و حدیث

31

8/11

ادبیات

23

7/8

بهداشت و پزشکی

15

8/5

علوم اجتماعی

15

8/5

اخلاق و تربیت

14

3/5

امور اجرایی و مدیریتی

11

2/4

تحولات تاریخی

9

4/3

هنر

9

4/3

کل

262

100

 

مراکزی که پایان­نامه­ها در آنجا تولید شده­اند:

مرکز

تعداد

درصد

دانشگاه­های دولتی

95

2/36

دانشگاه آزاد اسلامی

92

1/35

دانشگاه پیام نور

6

2/2

حوزه­های علمیه برادران

21

8

حوزه­های علمیه خواهران[1]

35

3/13

دانشگاه­ها و مراکز آموزشی نهادهای دینی[2]

13

9/4

کل

262

100

 

 

بررسی نتایج نشان می­دهد که در بین دانشگاه­های دولتی، دانشگاه تهران و در بین واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، دارای بیشترین تعداد پایان­نامه دربارة حج هستند.

مراکزی که بیشترین پایان­نامه را در موضوعات مربوط به حج تولید کرده­اند:

رتبه

دانشگاه/ مؤسسه

تعداد

1

حوزة علمیة قم

21

2

دانشگاه آزاد تهران مرکزی

15

3

دانشگاه تهران

14

4

جامعة الزهرای قم

14

5

دانشگاه آزاد اراک

13

6

دانشگاه فردوسی مشهد

8

7

دانشگاه آزاد واحد بابل

7

8

دانشگاه آزاد واحد مشهد

6

9

دانشگاه آزاد واحد جیرفت

6

10

دانشگاه آزاد واحد شهر ری

6

 

فصل اول : تاریخ

اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مکه و مدینه در عصر شرفا ـ  کارن بریجانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین قرچانلو و احمد بادکوبه هزاوه، رشتة تاریخ و تمدن ملل اسلامی، گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر ری، 1384

بررسی حج در اسلام و جاهلیت ـ  مریم طاحونی پشت لر

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیرضا فیض و علی مهدی­زاده شهری، رشته الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت، 1384

برگزاری حج در تاریخ اسلام (قرن اول)  ـ  عبدالحسین محمدی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عزت الله مولایی نیا و حامد منتظری مقدم، رشته فقه و معارف اسلامی، دانشکده فقه ومعارف اسلامی، جامعة المصطفی العالمیه، قم، 1386

پژوهشی پیرامون بیت الله الحرام ـ  مینا محمدی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عبدالله رجایی، رشته علوم قرآنی، دانشکدة علوم قرآنی بابل، دانشگاه علوم قرآنی.

تعامل عثمانیان و شرفای مکه با حجاج ایرانـ  اسراء  الشوفی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی داریوش رحمانیان و احسان اشراقی، رشته تاریخ اسلام، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، 1384

حج وایرانیان(بررسی حج­گزاری ایرانیان از دورة صفوی تا عصر حاضر) ـ داودکاظمی نسب

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین آلیاری و منیره کاظمی، رشته تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شبستر، در حال تدوین.

قبلتین: سابقة تاریخی ـ   محمدرضا جدیدی رازلیقی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی ابوالقاسم امامی، رشتة علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، 1378

کعبه در گذرگاه تاریخ از آغاز تا پایان امویان ـ جلال صامت تقی زاده

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محسن بهشتی سرشت و داریوش فامیلی، رشته تاریخ، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، 1389

وضعیت حقوقی وسیاسی مکه مکرمه(آزادی حرمین شریفین از دیدگاه‌حقوق بین‌الملل) ـ رسول موسوی 

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عباسعلی عمید زنجانی، رشته علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، 1370

فصل دوم: فلسفه و عرفان

اسرار حج از دیدگاه قرآن و حدیث ـ  لیلی قلی پور

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سید کاظم عسکری و حمیدرضا مستفید، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده اصول الدین قم، 1388

اسرار حج در قرآن و حدیث ـ  حسین رمضانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی‌اکبر غفاری و عباس همامی، رشتة علوم قرآن و حدیث، دانشکدة الهیات، فلسفه و معارف ‌اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی. واحد تهران مرکزی، 1379

اسرار حج و آداب آن از منظر آیات و روایات ـ  ملیحه قوچکانلو

کارشناسی ارشد، رشته معارف اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) ، قم، 1383

اسرار عرفانی حج از منظر قرآن و حدیث ـ  رضوان سلطانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عبدالمحمود منصوریانفر و صالح قنادی، دانشکدة الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1388

اسرار عرفانی حج با تاکید بر تفسیرهای برهان، کشف الاسرار، بحار الانوار و وسایل الشیعه ـ  زهرا عظیمی وحید

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدمحمد بنی­هاشمی و عبدالحسین طریقی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1390

اسرار و عرفان حج ـ  حسن باغبانی آرانی

کارشناسی ارشد به راهنمایی اسدی گرمارودی و محمدتقی فعالی، رشتة عرفان اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، 1379

اسرار واجبات و محرمات حج ـ  مریم دشتی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی سکینه بیک خورمیزی، مدرسه علمیة حضرت خدیجه3 مشهد، مرکز مدیریت حوزه­های علمیة خراسان.

اسلام در آئینة حج ـ مرضیه برهان

کارشناسی (سطح دو حوزه)، جامعة الزهرا، 1376

انسان سازی در حج ـ  فاطمه ابوطالبی

کارشناسی (سطح دو حوزه) به راهنمایی خانم آل بویه، جامعة الزهرا، قم، 1384

بررسی جامع حدیث تمام الحج لقاء الامام ـ  سید ماشاءالله حسینی

کارشناسی ارشد (سطح سه حوزه)، به راهنمایی کلباسی و جعفری، رشته کلام، حوزه علمیه قم، 1388

بررسی مقایسه‌ای حج جاهلیت و حج اسلامی ـ  فاطمه طاحونی

کارشناسی ارشد، رشته معارف اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) ، 1388

بعد عرفانی و عبادی حج ـ  ریحانه ابراهیمی

کارشناسی (سطح دو حوزه) به راهنمایی رضا یوسفی، جامعة الزهرا، قم، 1384

تأویلات عرفانی حج در ادبیات فارسی تا قرن نهم هجری ـ  حمیدرضا امساکی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی طاهره خوشحال دستجردی و اسحاق طغیانی، رشته ادبیات، گرایش عرفان و تصوف، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، 1388

تجلی سیر و سلوک عرفانی در حج ـ  ابوالقاسم قزوهی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی مهدیزاده و غلامعلی آریا، رشته الهیات و معارف اسلامی، گرایش ادیان و عرفان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر ری، 1378

تحلیل عرفانی طواف کعبه و اذکار آن ـ  مهدی مالک افسر

کارشناسی ارشد، به راهنمایی خلیل بهرامی قصرچشمی و حمید محمودیان عطاآبادی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دهاقان، در حال تدوین.

ترجمه قسمتی از محجّة البیضاء فی تهذیب الاحیاء(اسرار و مهمات حج) ـ  نصرالله حسینی کلاگر

کارشناسی، به راهنمایی زین الدین جعفر زاهدی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، 1352

جایگاه حج در اسلام ـ  راضیه آبدار

کارشناسی(سطح دو حوزه) به راهنمایی عفت فلاحت، مدرسه علمیه الزهرا، قاین، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران، 1386.

جایگاه و اهمیت حج در نگاه علوی ـ  سیدامیرمحمد فرد کریمی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، حوزة علمیة قم، 1391.

حج از دیدگاه عرفان ـ کلبعلی لطیفه

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدامیر محمود انوار و اسماعیل حاکمی، رشته عرفان اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، 1376

زمزم حضور: بررسی اسرار و ابعاد حج در آیات و روایات ـ  فاطمه اکبرنژاد مشهدی

کارشناسی(سطح دو حوزه) به راهنمایی محبوبه زلفی­زاده، مدرسه علمیه رضویه، مشهد، مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران، 1386

عرفان حج ـ  مرتضی محرابی

کارشناسی، به راهنمایی کیخا فرزانه، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی زاهدان، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

عرفان حج: نگرشی اجمالی بر فلسفه و اسرار حج در قرآن و روایات ـ  سکینه بیات

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی نفیسه الهی خراسانی، مدرسه علمیه بیت الزهرای مشهد، 1389

فلسفة حج ـ  محبوبه صمدی چنقرالو

کارشناسی (سطح دو حوزه)، جامعةالزهرا، قم، 1375

فلسفة حج از دیدگاه قرآن و روایات ـ  فاطمه ایمانی فر

کارشناسی به راهنمایی ناصح، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی قم، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

فلسفة حج از دیدگاه قرآن و روایات: «میعادگاه عشق» ـ  آمنه خلیلیان گورتانی

کارشناسی(سطح دو حوزه)، به راهنمایی محمد درایتی، مدرسه علمیه فاطمة الزهرا مشهد، مرکز مدیریت حوزه­های علمیة خواهران.

فلسفة حج و آثار تربیتی آن در اسلام ـ  زهرا سهرابی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین بهروان و ولی الله ملکوتی فر، رشته الهیات، گرایش فلسفه، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، 1381

فلسفة حج و آداب آن از دیدگاه قرآن و سنت ـ  راضیه عباس آبادی

کارشناسی(سطح دو حوزه)، به راهنمایی حمیدرضا مروجی، مدرسة علمیة حکیمه نقاب (جوین)، مرکز مدیریت حوزه­های علمیة خواهران، 1384

فلسفة مناسک حج ـ  عاطفه طاهری

کارشناسی، به راهنمایی حسن زاده، رشته علوم قرآنی، دانشکدة علوم قرآنی تهران، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

فلسفه حج و اعمال آن از دیدگاه قرآن و سنت ـ  زهره خان فدردی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی هادی رمضانی، مدرسه علمیه حضرت رقیه مشهد، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران.

فلسفه حج و آداب آن از دیدگاه قرآن و سنت ـ  ملیحه لطفعلی­زاده

کارشناسی(سطح دو حوزه)، به راهنمایی زهره رضائی مقدم، مدرسه علمیه فاطمة الزهرای قوچان، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران.

فلسفه و آثار حج در اسلام ـ  ملیحه جوان

کارشناسی (سطح دو حوزه) به راهنمایی صدیقه رضایی، مدرسه علمیه اسلام شناسی الزهرای مشهد، مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران، 1385.

فلسفه و آثار حج و عمره در آیات و روایات ـ  بی بی عفت سادات شاندیز

کارشناسی، به راهنمایی مائده رضایی، مدرسه علمیة زهرای اطهر مشهد، مرکز مدیریت حوزه­های علمیة خواهران.

فلسفه و آداب حج از  نظر  قرآن و سنت  ـ  کبری زارعی مفرد

کارشناسی(سطح دو حوزه)، به راهنمایی ژیلا روح افزائی، مدرسة علمیة الزهرای بجنورد، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران.

فلسفه و آداب حج از دیدگاه قرآن و سنت ـ  صغری حجی­پور چهکندک

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی منور شایسته خوی، مدرسه علمیه نرجس، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران، 1384

فلسفه و آداب حج از دیدگاه قرآن و سنت ـ  طیبه پاسبان فاروجی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی معصومه آرام، مدرسه علمیة الزهرا، شیروان، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خراسان.

فلسفه و آداب حج از دیدگاه قرآن و سنت ـ  مریم بوستانی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی بی بی زهرا قمری، مدرسة علمیه الزهرای طبس، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران، 1387

فلسفه و آداب حج از دیدگاه قرآن و سنت ـ  هاجر بی بی علیکی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی بهجت کوثری، مدرسه علمیه نرجس سبزوار، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران.

فلسفه و آداب حج در آیات و روایات ـ  اکرم ده جوریان و فاطمه بی بی تفرشیان

کارشناسی(سطح دو حوزه)، به راهنمایی علی قربانی، مدرسه علمیه الزهرای نیشابور، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران، 1385

کعبه و اسرار آن ـ  نازنین خشنودی جو

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی رضا یوسفی، جامعة الزهرا، قم، 1384

نگاهی به حج و اسرار آن  ـ  پری حسین­پور

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی رضا یوسفی، جامعة الزهرا، قم، 1384

نگاهی گذرا به حج و اسرار آن ـ  اعظم کارگر شریف آباد

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی محسن ادیب بهروز، جامعة الزهرا، قم، 1382

فصل سوم: قرآن و حدیث

ابعاد اجتماعی حج در قرآن ـ  جواد مستمری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حامد مقدم، رشته علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد، 1375

اماکن جغرافیایی در قرآن ـ  زهرا رضایی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین قره چانلو و نورالله کسایی، رشته تاریخ و تمدن اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر ری، 1374

اهمیت حج از دیدگاه آیات و روایات ـ  زهرا نسیمی

کارشناسی، به راهنمایی محمود بیات، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرانی شاهرود، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

برائت از مشرکین حج ابراهیمی ـ  زهرا شیخ­زاده مغازی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، جامعة الزهرا، 1378

بررسی جایگاه حج در کتاب و سنت ـ  پریسا معروفخانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی مجید معارف و حسین مرادی، رشته علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، 1390

پژوهشی تطبیقی درباره تبلور زندگی حضرت ابراهیم با مناسک حج ـ  علیرضا شیخی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی حجتی کرمانی، رشته علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1376

تحقیق و تتبع حج از نظر آیات قرآنی ـ  ناصر کمره­ای

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیرضا فیضی، رشته منقول، دانشکده الهیات ومعارف اسلامی، دانشگاه تهران، 1348

تفسیر  مقارنه‌ای آیات حج و بیان فلسفه و حکمت آن از نگاه فریقین ـ  فاطمه خراسانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی مهدوی راد و فتح الله نجارزادگان، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده اصول الدین قم، 1382

جایگاه حج از دیدگاه قرآن و روایات ـ  توران علیزاده

کارشناسی، به راهنمایی سعید حسن زاده و علیرضا رادبین، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، 1389

حج از دیدگاه قرآن ـ  زهرا حدادی بنده قرائی

کارشناسی، به راهنمایی علی محمدی آشنانی، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی تهران، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

حج از دیدگاه قرآن ـ  عطیه سادات درودی

کارشناسی، به راهنمایی محمد صادق علمی، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی مشهد، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

حج از دیدگاه قرآن ـ  مجتبی جوکار

کارشناسی، به راهنمایی محمد هادی طلعتی، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی شیراز، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، 1384

حج از دیدگاه قرآن ـ  ناصر شکریان امیری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمود رجبی و حجتی، رشته تفسیر و علوم قرآنی، موسسه آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی، قم، 1377

حج از دیدگاه قرآن کریم ـ  عادل نعمت پور

کارشناسی، به راهنمایی ایرج محبوبی، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی خوی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

حج از دیدگاه قرآن و سنت ـ  نفیسه ایزدی

کارشناسی(سطح دو حوزه)، به راهنمایی سیدمحمدتقی شوشتری، مدرسه پیروان حضرت زهرا3  مشهد، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران.

حج از منظر قرآن و روایات ـ  محمد اکبر محقق

کارشناسی ارشد، به راهنمایی ناصر امیری مقدم و حسنعلی اخلاقی امیری، رشته فقه و معارف اسلامی گرایش علوم قرآنی، جامعة المصطفی العالمیه، مشهد، 1387

حج الهی در قرآن و حدیث ـ  سیده فاطمه مریدی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، جامعة الزهرا، قم، 1381

حج در قرآن ـ  حاجیه کوکبی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی خلیل مروج و ولی الله نقی پورفر، رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا، 1384

حج در قرآن مجید ـ  بهزاد بابا امیر بهمنی

کارشناسی، به راهنمایی احمد امیری، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی مراغه، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

حج و ابعاد مختلف آن در قرآن ـ  عبدالله یوسف زاده شالینگی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، رشته تفسیر و علوم قرآن، حوزه علمیه قم، 1391.

حج و تأثیر آن در پیوندهای اجتماعی مسلمانان از دیدگاه قرآن و روایات ـ  مریم بردبار

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عباس همامی، رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فسا، 1379

حج، ضرورت و کارکردهای آن در نهج البلاغه ـ  روح الله باقری حاجی آبادی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

حکمت مناسک حج از دیدگاه قرآن و روایات ـ  فاطمه دلشاد اقدم

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدمهدی مظاهری و بابک فرزانه، رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1383

دراسة قرآنیة مقارنة لآیات الحج ـ  طاهر غریاوی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، رشته تفسیر و علم قرآن، حوزه علمیه قم، 1391.

شرح سرزمین­ها و اماکن مذکور در قرآن ـ  علی اصغر دولت آبادی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی ابوالقاسم امامی، رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، 1375

فرهنگنامة حج، عمره و اماکن مربوطه از دیدگاه آیات و روایات ـ  عباس هاشم­پور دستجردی

کارشناسی، مرکز تحقیقات معلمان اصفهان، 1376

ماهیت حج در قرآن ـ  معصومه بهرامی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی محسن ادیب بهروز، جامعة الزهرا، قم، 1382

مبانی قرآنی و حدیثی برائت از مشرکان ـ  رقیه کریمی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی مهدوی راد و سید کاظم عسکری،  رشته علوم قرآن و حدیث، دانشکده اصول الدین تهران، 1379

مقایسه تطبیقی حج در اسلام و جاهلیت ـ  گوهر محبتی

کارشناسی، به راهنمایی مرتضی خرمی، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی بابل، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

مناسک عمره مفرده و آثار آن از دیدگاه قرآن و روایات ـ  محمد جهادی

کارشناسی، به راهنمایی علی رضوانی، رشته علوم قرآنی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

نگاهی به ابعاد عبادی ـ سیاسی حج از دیدگاه قرآن ـ  محمدعیسی زیرک

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، رشته تفسیر و علوم قرآن، حوزه علمیه قم.

فصل چهارم: فقه

آیات الاحکام حج با تکیه بردیدگاه امام خمینی ـ  علیرضا اکتفایی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی احمد مرادخانی و محمد شفیعی دارابی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، 1390

احرام و شرایط آن و میقات ـ  طوبی فیروزپور

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسن قلی پور و عبدالله رجائی لیتکوهی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل، 1384

الاحصار فی الحج والعمره ـ  محمدعلی الهی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، رشته فقه و اصول، حوزة علمیه قم، 1386

احکام حج تمتع از دیدگاه مذاهب خمسه ـ  زهره خانعلی زاده

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی قربانی و سیدعلی میرابراهیمی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، 1389

احکام نماز جماعت استداره ای اطراف کعبه از دیدگاه فریقین ـ  فاطمه علیدادی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی طاهری و عبدالجبار زرگوش نسب، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ایلام، در حال تدوین.

احکام و حدود مسجد الحرام از منظر فقه امامیه ـ  عبدالله علیزاده

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد اسماعیل شادروان و محسن ملک افضلی اردکانی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، در حال تدوین.

احکام و محرمات احرام حج در فقه شیعه و سنی و دلایل هر دو طرف ـ کریم رستم تبار آهنگر

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی اکبر ایزدی فرد و محمد جعفری هرندی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل، 1378

احکام زنان در حج از دیدگاه فقه اسلامی ـ  اعظم توانا

کارشناسی ارشد، به راهنمایی ابراهیم صدیقی و علی اصغر نراقی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، در حال تدوین.

الاستطاعة و تزاحم الحج بالفرائض الاخری ـ  احمد المبهوتی

دکترا (سطح چهارم حوزه)، به راهنمایی سیدمحمد کاهانی و علی عندلیب، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1388

استطاعت در حج ـ  حسینعلی نوروزپور

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، به راهنمایی سیدمحمد کاهانی و مغیثی، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1389

استطاعت درحج با رویکردی به نظرات امام خمینی1 ـ  مهیندخت سهرابی خافکوئیه

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی صفا و سیدعزیزالله حسینی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت، 1389

استطاعت معتبر در حج ـ  رضا افاضاتی

دکترا (سطح چهارم حوزه)، به راهنمایی بیگدلی و نیازی، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1389

استظلال ـ  فتح الله خدادادی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه) به راهنمایی محمدتقی شهیدی و مهدی بیگدلی، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1388

استظلال در حج و احکام آن ـ  سیدمجتبی میرشاه ولدی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

استیجار و نیابت در انجام مناسک حج و نماز و روزه ـ  عادل غراوی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد اسماعیل شادروان و علیرضا صابریان، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1389

اسرار، مباحث و مناسک عمره مفرده ـ حسین مهدوی‌دامغانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی‌اصغر معصومی و عبدالعلی صاحبی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، 1385

اصطلاحات فقهی حج از دیدگاه فقهای شیعه و سنی ـ  زهرا تسلیمی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد جعفری هرندی و علی اکبر ایزدی فرد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل، 1378

بررسی احکام حج بذلی ـ  هادی پرندوار

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

بررسی احکام فقهی حج از نظر علمای شیعه و سنی با تاکید بر آثار اجتماعی و سیاسی ـ  رضا حسنی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین گوکانی و محمد بهرامی خوشکار، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر ری، 1388

بررسی احکام فقهی مسائل مستحدثه حج در عصر حاضر ـ  راضیه عبادیان

کارشناسی، به راهنمایی سید علی پورمنوچهری و امرالله نیکومنش، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1390

بررسی اضطراریات و تغییرات فیزیکی و مکانی در حج ـ  سید عزیزالله میراحمدی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، به راهنمایی محمدرضا ناصری و مرتضی امامی، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1388

              بررسی تغییرات صورت گرفته در اماکن مکه و مدینه و احکام فقهی متناسب با آن است.

بررسی تاریخی فقهی حقوقی برائت از مشرکین از دیدگاه شیعه ـ  حافظ علی موسی زاده

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدباقر سیدی بنابی و رحیم وکیل زاده، رشته فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بناب،  در حال تدوین.

بررسی تطبیقی احکام حج زنان در مذاهب خمسه ـ  محبوبه خضرائی تار عطار

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی بهرامی­نژاد و امرالله نیکومنش، رشته فقه و مبانی حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1389

بررسی تطبیقی احکام ویژه بانوان در عمره مفرده در فقه مذاهب خمسه ـ  منصوره محمدی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی راغبی و سیدمحمدجواد وزیری فرد، رشته فقه و بانی حقوق، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، 1385

بررسی تطبیقی رمی جمرات در مذاهب خمسه(امامیه-حنفیه-مالکیه-شافعیه-حنبلیه) ـ  فهیمه مشایخی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی مجتبی الهیان و اسحاق حسینی کوهساری، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، گروه الهیات، دانشکده فقه و فلسفه، پردیس قم دانشگاه تهران، 1387

بررسی تطبیقی طواف از نظر مذاهب خمسه ـ  علی دلاوری نژاد

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدجواد وزیری فرد و یوسف علوی وثوقی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه قم، 1386

بررسی تطبیقی طواف در مذاهب مختلف ـ  غلامحسین عصارزاده نوغانی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

بررسی تطبیقی کفارات احرام حج ازدیدگاه مذاهب خمسه ـ  معین ایزدی قدوسی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدجواد حیدری خراسانی و عبدالله امیدی فرد، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، 1389

بررسی تطبیقی نماز جماعت در حج از دیدگاه مذاهب اسلامی ـ  اکبر رستمی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عابدین مؤمنی و محمدصادق غلام جمشیدی،  رشته فقه و مبانی‌ حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه پیام نور مرکز تهران، 1387

بررسی شرایط وجوب حج و مستندات فقهی آن با نگاهی به حج قِران و اِفراد ـ  ماشاء الله مرادیانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عباسعلی حیدری و مهدی فلاح، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1389

بررسی فقهی آیات الاحکام حج از دیدگاه مذاهب خمسه ـ  طاهره رحیمیان یگانه

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سید یوسف علوی وثوقی و سید محمدجواد وزیری فرد، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، 1387

بررسی فقهی آیات حج ـ  سید حیدر رضا زیدی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی جعفر یوسفی، رشته فقه و معارف اسلامی، مدرسه عالی فقه و معارف اسلامی، جامعة المصطفی العالمیه، 1385

بررسی فقهی حج برای وصیت ـ  نعمت الله عبدالی شیخ حسین

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، در حال تدوین(1390).

بررسی فقهی محرمات حج ازدیدگاه مذهب خمسه ـ  صفورا عجم زاده

کارشناسی ارشد، به راهنمایی روح­الله افضلی و علی مهدی زاده شهری، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت، 1390

بررسی فقهی و حقوقی موضوعیت منی در قربانی کردن در روز عید قربان ـ  اقدس زین العابدین

کارشناسی ارشد، به راهنمایی امرالله نیکومنش و هادی عظیمی گرگانی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1389

بررسی مبانی فقهی احکام عمره مفرده از منظر فقه عامه و خاصه ـ  عباسعلی امیری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد اسماعیل شادروان و عباسعلی حیدری، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1390

بررسی مبانی فقهی احکام عمره مفرده ازدیدگاه مذاهب خمسه ـ  امیرحسین علیزاده

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی قربانی و سیدعلی میرابراهیمی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، 1389

بررسی محرمات حج از منظر عامه و خاصه ـ  سیدعباس حسینی کاکلی

کارشناسی ارشد، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1390

ب‍ررسی‌ م‍ح‍رمات‌ و ک‍ف‍ارات‌ ح‍ج‌ از دیدگ‍اه‌ م‍ذاه‍ب‌ پ‍ن‍ج‍گ‍ان‍ه ـ  م‍ح‍م‍دح‍س‍ن‌ ف‍رجی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محسن جابری و حسین گوکانی، رشته ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ و م‍ع‍ارف‌ اس‍لامی، دان‍ش‍ک‍ده‌ الهیات، دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لامی،‌ واح‍د ت‍ه‍ران‌ م‍رک‍زی، 1380

بررسی مسائل فقهی اختلافی بین امامیه و شافعیه(بخش عبادات) ـ محمدجواد موسی زاده گسکری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی کاظم مدیر شانه­چی و عبدالکریم عبداللهی نژاد، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، 1373

بررسی مستحبات و مکروهات حج از منظر فقه امامیه ـ  عزیز الله پرنیان

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیرضا صابریان و عباسعلی حیدری، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1389

بررسی مستندات احکام سعیتقصیر حلق و رمی جمرات از منظر فریقین ـ  اشرف درخشانی فرد

پایان­نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی عباسعلی حیدری و مهدی فلاح، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1390

بررسی مستندات فقهی احرام و تقصیر در حج از منظر امامیه و عامه ـ  مهدی کاغذلو

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد اسماعیل شادروان و عباسعلی حیدری، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1390

بررسی مستندات فقهی احکام احرام، رمی جمرات و قربانی در مناسک حج از منظر امامیه،  ـ  صمد حیدری چگینی

پایان­نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی عباسعلی حیدری و مهدی فلاح، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1390

بررسی مستندات فقهی احکام طواف و سعی از منظر امامیه ـ  مژگان دالوند

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عباسعلی حیدری و حسن رضا خلجی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1389

بررسی مستندات فقهی احکام نیابت در حج و وصیت به آن از منظر امامیه و اهل سنت ـ  سید رسول حسینی قورتانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیرضا صابریان و محمد اسماعیل شادروان، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1390

بررسی مستندات فقهی احکام وقوف در عرفات و مشعرالحرام و منی از منظر امامیه ـ  علی مولوی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیرضا صابریان و عباسعلی حیدری، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1390

بررسی مواقیت احرام در حج عمره ـ  محمدحسین باقرزاده

کارشناسی ارشد، رشته فقه و اصول، حوزة علمیه قم، در حال تدوین.

پویایی فقه در مناسک حج ـ  امیرمحمد جعفری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی زهرا گواهی و محمدحسن حائری، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور مشهد، 1388

تاثیر زمان و مکان بر احکام و مناسک حج ـ  فیروزه حقی دین

کارشناسی ارشد، به راهنمایی رضا الهامی و سیدباقر سیدی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بناب، 1390

ترجمه باب حج از کتاب مختصر النافع و تطبیق آن با حج در فقه عامه ـ  حسین کفاش

کارشناسی ارشد، به راهنمایی مهذب، رشته فقه ومبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، 1354

ترجمه قسمتی از کتاب الحج علی المذاهب الخمسه ـ  حسن طوسی

کارشناسی، به راهنمایی کاظم مدیر شانه­چی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، 1348

ترجمه قسمتی از کتاب الحج علی المذاهب الخمسه ـ  محمدرضا محمودآبادی

کارشناسی، به راهنمایی محمدحسین بختیاری کوه سرخی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، 1348

ترجمه قسمتی از کتاب حج خلاف شیخ‌الطائفه ابوجعفر طوسی اعلی‌الله مقامه ـ  محمد علوی‌مقدم

کارشناسی، به راهنمایی محمدحسین بختیاری کوه سرخی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، 1348

ت‍رج‍م‍ه‌ و تحقیق ح‍ج‌ از کتاب‌ ف‍ق‍ه‌ الام‍ام‌ ج‍ع‍ف‍رال‍ص‍ادق‌(علیه السلام)  ـ  سهیلا ش‍ریفی‌ رس‍ائی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محسن جابری عربلو و محمد موسوی بجنوردی، رشته فقه ومبانی حقوق اسلامی، دان‍ش‍ک‍ده‌ الهیات‌ و م‍ع‍ارف‌ اس‍لامی، دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لامی‌، واح‍د تهران ش‍م‍ال‌، 1381

ترجمه و تحقیق کتاب الحج از الدروس الشرعیه شهید اول ـ  غضنفر نوروزی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی باکوئی و علی اکبر ایزدی فرد، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل، 1378

ترجمه و تحقیق کتاب حج از الانتصار سید مرتضی علم الهدی ـ  حسن محرم نژاد

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد اسدی مهماندوست و محمد جعفری هرندی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده تحصیلات تکمیلی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام1 ، 1386

ترجمه و تعلیق کتاب حج از فقه القرآن قطب راوندی ـ  زین العابدین طالع زاده

کارشناسی ارشد (سطح سوم علوم حوزوی)، به راهنمایی محمود یزدی مطلق (فاضل)، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، 1378

ترجمه وتحقیق کتاب حج (مفاتیح الشرایع تا باب سوم) ـ  حسن عبدالعلی سربندی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسن گوکانی، رشته فقه ومبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، 1385

ترجمه، شرح و تحقیق بخش حج، زکات، صیام، طلاق و نکاح از کتاب مسائل الناصریات سید مرتضی علم الهدی ـ  مصطفی وهابی توچائی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی زین العابدین قربانی و محمدعلی قربانی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد  لاهیجان، 1385

ترجمه، شرح و تحقیق کتاب الصوم و الحج از المراسم‌العلویه سلار دیلمی ـ  معصومه طالبی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی قربانی و نورالدین مهدوی مقدم، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، 1383

تصحیح، تحقیق و ترجمه کتاب ذخیرة المعاد (تألیف محمدباقر سبزواری، بخش اول بحث حج) ـ شیرمحمد حاجی بیگلو

کارشناسی ارشد، به راهنمایی ولی الله ملکوتی فر و حسین بهروان، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، گروه الهیات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، 1387

تصحیح، تحقیق و ترجمه کتاب ذخیرة المعاد تألیف محمدباقر سبزواری(بخش دوم بحث حج) ـ سمانه عسلی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین بهروان و ناظم تبریزیان، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، 1388

تفاوت احکام عبادی حج بین زنان و مردان ـ  عبدالله حکیمی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامعلی پیراسته و علی اوسط خانجانی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس، 1390

تقیه مداراتی در حج ـ  علی شاکری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدمحمد موسوی بجنوردی و غفور خوئینی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت معلم تهران، 1381

جایگاه فقهی حج کودکان ـ  مهدی داودآبادی فراهانی

کارشناسی ارشد(سطح سوم حوزه)، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

حج بانوان در آینه فقه اسلامی ـ  مریم وفادار نصرالله زاده

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدرضا کاظمی و صدیقه اشرف، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، 1384

حج تمتع در فقه فریقین ـ  مهرعلی رخشانی­فر

کارشناسی ارشد، به راهنمایی امیرحمزه سالارزائی و عزت الله برخورداری، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت، 1388

حج در تفاسیر و کتب فقهی فریقین ـ  محمدحسن جامی خراسانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی کاظم مدیرشانه چی، رشته الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، 1378

حج و مذاهب خمسه ـ  محمد موحدی

کارشناسی ارشد (سطح سوم علوم حوزوی)، به راهنمایی عبدالکریم عبداللهی، 1377

رمی جمرات ـ  رضا سلم آبادی

کارشناسی دکترا (سطح چهارم حوزه)، به راهنمایی علی عندلیب و علی مؤمن، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1389

شرایط حج از دیدگاه شیعه و سنی ـ  محسنی، رمضانعلی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی باکوئی و علی اکبر ایزدی فرد، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل، 1375

شرایط طواف ـ  سیدمحمدرضا فیاضی

کارشناسی ارشد(سطح سوم حوزه)، به راهنمایی سیدسجاد ایزدی و ناصر نیکخواه میری، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1390

شرایط وجوب حج از دیدگاه شیعه و سنی ـ  موسی فاضل زاده سوادکوهی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی اکبر ایزدی فرد و جعفری هرندی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل، 1378

طواف و محدودة آن ـ  روزبه برکت رضایی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، به راهنمایی محمد تعظیمی فر و نجم الدین طبسی، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1388

عمره مفرده از نظر مذاهب خمسه ـ  ریحانه ایزدی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین احمری و مصطفی رجائی­پور، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، 1384

عمره مفرده در فقه ـ  صدیقه بیگم قاهری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی میثم تارم و علی نکونام، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت، 1387

قربانی در حج تمتع ـ  علی روح اللهی

کارشناسی ارشد (سطح سوم حوزه)، به راهنمایی محمد رحمانی و محمد باقری، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1385

مبانی فقهی احکام اختصاصی بانوان در حج ـ  آمنه رئوفیان

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمود غفوری نژاد و ولی الله ملکوتی فر، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، 1390

محدوده نماز طواف ـ  حمیدرضا وکیلی

کارشناسی ارشد(سطح سوم حوزه)، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

مسائل اختصاصی بانوان در حج عمره ـ  طیبه سادات مهدوی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی رضا یوسفی، جامعة الزهرا، قم، 1389

مسائل مستحدثه حج ـ  محمدحسین دشتی نجفی

کارشناسی ارشد(سطح سوم حوزه)، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

مفهوم معتبر قدرت شرعی در حج(در فقه امامیه و شافعیه) ـ  فاطمه فیض آبادی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدمحمدرضا امام جزایری، رشته فلسفه و معارف اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1382

مناسک‌ ح‍ج‌ در اس‍لام‌ ـ  معصومه فریدی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین احمری و حسین سیدی علوی، دان‍ش‍ک‍ده‌ الهیات‌ و م‍ع‍ارف‌ اس‍لامی، دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لامی‌، واح‍د م‍ش‍ه‍د، 1382

مناسک حج و تطبیق آن بین مذاهب اسلامی ـ  سعیده شاهنگی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدمحمدرضا امام جزایری و محمدرضا آیتی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1380

م‍واقیت و اح‍رام‌ در م‍ذاه‍ب‌ اس‍لامی ـ  محمدجواد رحمتی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی م‍ح‍م‍درض‍ا ک‍اظمی‌ گ‍ل‍وردی‌ و حسین سیدی علوی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دان‍ش‍ک‍ده‌ الهیات‌ و م‍ع‍ارف‌ اس‍لامی‌، دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لامی‌، واح‍د م‍ش‍ه‍د، 1383

نگرشی بر حج و آراء اتفاقی مذاهب خمسه در مورد آن ـ  عباس کلانتری‌خلیل‌آباد

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عبدالکریم عبداللهی­نژاد و سیدمهدی صانعی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، 1373

نواهی وارده در عبادات نماز ،  روزه ،  حج ـ  محمدعلی سوادکوهی

 کارشناسی ارشد، به راهنمایی عبدالله باکویی و محمد جعفری هرندی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل، 1375

نهادهای اندیشه فقهی و سیاسی در مناسک حج از دیدگاه فقه امامیه ـ  علی صفری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی قربانی و زین العابدین قربانی، رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، 1389

نیابت در حج  ـ  اصغر عزیزی

کارشناسی ارشد (سطح3) رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

نیابت در حج عمره از منظر فقه امامیه ـ  سیدتقی واردی کولائی

کارشناسی ارشد(سطح سوم حوزه)، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

واجبات طواف ـ  مصطفی آخوندی

دکترا (سطح چهارم حوزه)، به راهنمایی سیدمحمد کاهانی و علی عندلیب، رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، 1388

وجوه افتراق انواع حج (تمتع- قران و افراد) و بررسی صور تبدیل هر یک از انواع حج به نوع دیگر از منظر فقه امامیه ـ  زهرا قاسمیان فرد

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیرضا صابریان و عباسعلی حیدری، رشه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1390

فصل پنجم: اخلاق و تربیت

الآثار المعنویه و التربویه للحج ـ  مهدی (مروان) ایلیا بوزید

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی حاجی ده آبادی و معین دقیق، رشته اخلاق و تربیت، جامعة المصطفی العالمیه، 1384

آثار تربیتی، روانی حج بر زائران بیت الله الحرام در سطح شهرستان نجف آباد ـ  بتول معینی

 کارشناسی، مرکز تحقیقات معلمان اصفهان، 1374

آثار تربیتی، عبادی و اجتماعی حج در قرآن و روایات ـ  زهرا جمالی نصاری

کارشناسی، به راهنمایی خلیل الله احمدوند، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی حج از دیدگاه قرآن و سنت(انجام-ترک) ـ  مریم موسوی پور

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی محمدحسن اکرامی فر، مدرسه علمیه فاطمه الزهرای اسفراین، مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران.

آموزه­های تربیتی حج از دیدگاه روایات ـ  فاطمه صغری حاج اسماعیل­زاده

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی محسن ادیب بهروز، مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران

اثرات تربیتی حج از دید حضرات معصومین: ـ  منیره میرقاسمی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی قائمی‌امیری و محمدحسن آموزگار، رشته تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم اجتماعی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1384

انسان سازی در حج ـ  زهرا کریمی تبار

کارشناسی (سطح دو حوزه) به راهنمایی رضا یوسفی، جامعة الزهرا، قم، 1388

بررسی ابعاد اخلاقی تربیتی مناسک حج ـ  محبوبه ابرارمنش

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدرضا امام و محمدهاشم رضایی، رشته علوم انسانی، گرایش تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران، 1389

بررسی ابعاد تربیتی حج در اسلام ـ  هاله اصفهانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی مهشید ایزدی و فهیمه انصاریان، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، در حال تدوین.

تحلیل میزان کارآمدی روحانیون کاروان­های حج در وضعیت فعلی و راهکارهای ارتقای آن ـ هادی میرزائی

کارشناسی ارشد(سطح سوم حوزه)، رشته تبلیغ و معارف اسلامی، حوزه علمیه قم، در حال تدوین.

جلوه­های تربیتی حج در قرآن و روایات – حاج بی بی نادران

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدمحمدباقرحجتی و عباس اشرفی، رشته علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی،  دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساری، 1387

رابطه بین دنیا گرایی و جهت­گیری مذهبی با سلامت روان در حجاج خراسان جنوبی ـ  صغری حجی­پور چهکندک

کارشناسی ارشد، به راهنمایی الهیار خلعتبری و غلامحسین سعیدیان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیرجند، 1390

نقش حج در تربیت انسان ـ  طاهره شریعتی نژاد

کارشناسی ارشد، رشته معارف اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم(علیه السلام) ، قم، 1380

نقش و جایگاه فلسفه تربیتی حج در جامعه امروز  ـ  محمدجعفر رضایی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سعید خرم رویی و عیسی ابراهیم‌زاده، رشته تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، همدان، 1388

فصل ششم: علوم اجتماعی

آثار فردی، اجتماعی حج ـ  رقیه اسدی قزللو

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی محمد ابوترابی، جامعة الزهرا، قم، 1383

آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی حج ـ  معصومه شربتی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی شریعتی، مدرسه علمیه حضرت رقیه3 ، مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران، مشهد، 1383

آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی حج از دیدگاه آیات و روایات ـ  فاطمه ایروانی

کارشناسی، به راهنمایی حسین شریعتی و اعظم حاجی زاده نداف، مدرسه علمیه حضرت رقیه3 مشهد، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران.

ابعاد سیاسی-اجتماعی حج در قرآن ـ  غلامعباس جبریایی

کارشناسی، به راهنمایی معروفعلی احمدوند، رشته علوم قرآنی، دانشکده علوم قرآنی ملایر، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

انقلاب اسلامی ایران و مسئله حج ـ  بهمن مهربان پهمدانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی زین العابدین قربانی و حمید بهرامی احمدی و هوشنگ مقتدر، دانشکده علوم سیاسی و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق(علیه السلام) ، تهران، 1369

بررسی ابعاد روان شناختی مناسک حج و اثربخشی آن بر سطح دینداری و سلامت روانی حجاج ـ  محمدرضا احمدی

دکترا، به راهنمایی محمود گلزاری و عباسعلی شاملی و کاظم رسول زاده طباطبایی، رشته روان شناسی تربیتی، مؤسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی، قم، 1388

بررسی برائت در حج ـ  فاطمه کفاش

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی محمود ابوترابی، جامعة الزهرا، 1383

بررسی نقش رسانه ملی بر افزایش اشتیاق به سفر حج تمتع و عمره مفرده ـ حسن گروسی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدعلی هرمزی­زاده و طاهر روشندل اربطانی، رشته ارتباطات(مدیریت رسانه)، دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، 1388

تحلیل مردم‌شناختی مناسک حج بر اساس مناسک گذر  ـ  علی سادئی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی اصغر عسگری خانقاه و جلال الدین رفیع­فر، رشته مردم شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر ری، 1380

تحلیل مسائل اجتماعی حج در ایران ـ  کلام قاسمی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمود روح الامینی، رشته علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، 1354

جلوه­های فرهنگی حج در تمدن اسلامی ـ  اصغر رحمانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی پرویز رحمانی و محسن بهشتی، دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لامی‌، واح‍د تاکستان، 1388

حج از چشم انداز مردم شناسی ـ  ولی الله رمضانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی طبیبی و روح الامینی، رشته علوم اجتماعی، دانشکده روان شناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1376

حج و فوائد حقوقی آن ـ  منصور کریمی

کارشناسی، به راهنمایی سنگلجی، رشته قضائی، تهران، 1337

کعبه محور وحدت اسلامی ـ  زکیه ربانی خوراسگانی

کارشناسی (سطح دو حوزه)، به راهنمایی رضا یوسفی، جامعة الزهرا، قم، 1382

نگاهی به بعد اجتماعی کعبه و حج از دیدگاه قرآن ـ  محمد حسینی کشکوئیه

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدباقر حجتی و محمدعلی تسخیری، دانشکده معارف اسلامی و ارشاد، دانشگاه امام صادق(علیه السلام) ، تهران.

فصل هفتم: ادبیات

بررسی تاریخی سفرنامه نویسی زیارتی در دوره ناصری ـ  فاطمه محسنی­زاده

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیمین فصیحی و محمد امیر شیخ نوری، رشته تاریخ ایران دوره اسلامی، دانشکده ادبیات، زبانها  و تاریخ، دانشگاه الزهرا، تهران، 1387

بررسی حج سروده­ها در آثار شعرای قرن 7 و 8 ـ  عذرا حاجی سید جوادی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حمید طاهری و قاسم انصاری، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، 1390

بررسی حجازیات شریف رضی ـ  علیرضا نظری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد دزفولی و امیرمحمود کاشفی، رشته زبان و ادبیات عرب، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، 1385

بررسی سفرنامه های حج در آل احمد - شریعتی- ناصر خسرو ـ  سکینه پورسحاب

کارشناسی ارشد، به راهنمایی شهریار حسن زاده و احمد شوقی نوبر، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوی، 1385

بررسی سیمای حج در اشعارناصرخسرو، سنایی وخاقانی ـ  حسن پژهان

کارشناسی ارشد، به راهنمایی فرزانه مظفریان و احمد طحان، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزآباد، 1388

بررسی سیمای کعبه در شعر فارسی (تا قرن هشتم)  ـ  محمد میرزای

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد بهنام­فر و محمدمهدی ناصح، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، 1384

پیشینه تاریخی کعبه و بازتاب آن در نظم فارسی (اشاره به شاعران قرن ششم) ـ  بهروز نوروزی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیداحمد حسینی کازرونی و ولی الله ظفری، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر، 1387

پیشینه تاریخی کعبه و بازتاب و انعکاس آن در نظم فارسی از نشات اسلام تا پایان قرن ششم هجری ـ  عبدالستار منصوری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی جعفر ثامنی و ولی الله منصوری، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، 1383

تجلی کعبه و مناسک حج در ادب فارسی ـ  رفعت روبراهان

کارشناسی ارشد، به راهنمایی فرزاد عباسی و مهدی ستودیان، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، 1387

تحلیل سفرنامه های حج گزاران ایرانی در دوره­ی قاجار ـ  رضا کریمی واقف 

کارشناسی ارشد، به راهنمایی منصوره اتحادیه، رشته ایرانشناسی(تاریخ)، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، 1386

تصحیح نسخه خطی حج العاشقین ـ  سیده زهرا هاشمی نسب

دکترا، به راهنمایی فاطمه کوپا و علی محمد پشتدار، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران، 1388

جایگاه کعبه و حج در سبک عراقی ـ  سیدمحسن قطبی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی اصغر رضاپوریان و عبدالغنی ایروانی زاده، رشته ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، 1386

جلوه های حج در منظومه قرن های ششم و هفتم ـ  لیلا محمدپور کچلام

کارشناسی ارشد، به راهنمایی شهرام احمدی و آسیه فقیه پزشکوهی، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس، 1389

حج در ادب فارسی ـ  خلیل‌الله یزدانی

دکترا، به راهنمایی محمد علوی مقدم و حسین رزمجو و محمدجاوید صباغیان، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی، مشهد، 1374

حج در آئینه شعر فارسی از قرن سوم تا قرن دهم ـ  محمد شجاعی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی مظاهر مصفا، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، 1373

سیمای حج در شعر سنتی معاصر ایران ( دیوان 15 شاعر) ـ  نسرین تهمتن

کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدرضا نصر اصفهانی و محمود براتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دهاقان، 1388

سیمای مکه و مدینه در دیوان خاقانی ـ  فهیمه افشارمنش

کارشناسی ارشد، به راهنمایی فاطمه عسکری رابری و سید محمود سید صادقی، رشته ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت، 1389

کعبه‌ستایی در شعر فارسی «با عنایت به سفرنامه‌های منظوم موجود حج» ـ  عیسی تقی‌پور

دکترا، به راهنمایی علی‌اصغر حلبی و حسین بهزادی‌ اندوهجردی و محمدعلی گذشتی، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی. واحد تهران مرکزی1386

کعبه از دیدگاه خاقانی و راه حاجیان در دیوان خاقانی ـ  اکبر پاشاپور

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عباس ماهیار و محمود عابدی، رشته ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت معلم، تهران، 1377

مقایسة آثار ادبی حج ( با تأکید بر آثار ناصر خسرو، خاقانی، آل احمد و شریعتی) ـ حسین خادم پور آرانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیرضا نبی­لو، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، 1389

مقایسه دیدگاه در سفرنامه های حج دوره قاجار با سفرنامه های حج دوره معاصر ـ  سمیه نوزاد فلکدهی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی فرهاد ساسانی و مهدی فرهانی منفرد، دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ،  دانشگاه الزهرا، تهران، 1389

مکه در سفرنامه­ها ـ  محمد میلانی مقدم

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عباسعلی تفضلی و نصرت الله سعیدی، رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، 1385

منازل و آداب و مناسک حج در آثار خاقانی ( دیوان ـ تحفه العراقین ـ  منشات) ـ  لیلا مرندی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سعیدالله قره بیگلو و محمد عزیز زاده، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوی، 1384

فصل هشتم: هنر

آسیب شناسی و ارائه طرح حفاظتی پرده کعبه محفوظ در موزه قصر آیینه و روشنایی یزد ـ  منا منتظری هدشی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی صمد سامانیان و زهره روح فر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1390

برنامه معماری و مطالعات مقدماتی در رابطه با طرح ساختمان حج و زیارت ـ  قاسم مدنی‌کاشانی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی مجید محمدی خبازان و جواد حقیقی، رشته معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، 1364

طراحی ترمینال حج و زیارت فرودگاه بین المللی امام خمینی ـ  امیر یاری

کارشناسی ارشد، به راهنمایی داراب دیبا و محمود گلابچی، رشته مهندسی معماری، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، 1386

طراحی خیمه حجاج جهت اقامت در منطقه عرفات ـ  مهدی راضی

کارشناسی، به راهنمایی محمد یوسف نیلی، دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، 1387

کاشانه عاشقان نور در پرتو آفتاب ـ معصومه فردشاهین 

کارشناسی ارشد، به راهنمایی شیخ زین الدین و جاوید نژاد، رشته معماری، دانشکده هنر و معماری،  دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1379

مجموعه مسکونی-تجاری برای زائرین بیت الله الحرام  ـ  سهیل صادقی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیمون آیوازان، رشته مهندسی معماری، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، 1377

مسجدالحرام ـ  فیروزه طاهباز

کارشناسی ارشد، به راهنمایی جلال میرلطیفی و محمد تهرانی، رشته معماری، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، 1367

نقش کعبه در نماد پردازی‌های آئینی و هنری ـ  زهرا معتمدنیا

کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامعلی حاتم و امیراشرف آریانپور، رشته پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1382

نقش نمادین حج در هنر اسلامی ـ  مهناز کریمی

کارشناسی، به راهنمایی امیر ضرغامی و زهرا رهنورد، رشته نقاشی، گروه هنرهای تجسمی، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، 1367

فصل نهم: بهداشت و پزشکی

بررسی تاثیر انجام حج عمره بر ارزیابی دانشجویان دختر از سلامت جسمانی - روانی خویش ـ فاطمه ایرانمنش

دکترا، به راهنمایی قدرت الله رجبی­زاده، رشته پزشکی، دانشکده پزشکی مهندس افضلی­پور، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمان، 1382

بررسی تأثیر واکسن آنفولانزا بر سندرم حاد تنفسی حجاج شهرستان ابهر ـ  فرهاد مصدق

دکترا، به راهنمایی عباس فدایی و اذن­الله آذرگشب، رشته پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی شهید بهشتی، تهران، 1385

بررسی رابطه کوتاه مدت قرص­های ضد بارداری و اختلالات عروق مغزی، قلبی و عروق محیطی در بانوان مشرف شده به حج تمتع سال 1384 ـ  شهرام رفیع

دکترا، به راهنمایی محمدمهدی اعتمادی و محمدرضا آذرپژوه و محمدتقی شاکری، رشته مغز و اعصاب، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 1386

بررسی رابطه واکسن آنفولانزا با علائم شبیه آنفولانزا در بین زائرین ایرانی مراسم حج تمتع سال 1382 ـ  محمدرضا سیف اللهی

دکترای تخصصی، به راهنمایی علی اصغر کلاهی و معصومه جرجانی و محمود نبوی، رشته پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، 1384

بررسی روند تجویز دارو و نگاهی به خطاهای حذفی نسخ حج سال 1376 ـ  حسین نوروزی

دکترا، به راهنمایی شهاب الدین صدر و عبدالحسین روح الامینی و عباس نوروزی، رشته داروسازی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، 1378

بررسی روند تجویز دارو و نگاهی به خطاهای محتوایی نسخ حج سال 1376 ـ  علی‌اصغر شیخی‌پور

دکترا، به راهنمایی شهاب الدین صدر و عبدالحسین روح الامینی و عباس نوروزی، رشته داروسازی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، 1378

بررسی شیوع دیابت در بین زائرین مشرف به حج و تعیین نقش حج در مورتالیتی و موبیدیتی بیماران دیابتی در ایام برگزاری مراسم حج سال 73-74 استان اصفهان ـ  محبوبه سهرابی

دکترای تخصصی، به راهنمایی مصطفی قانعی، رشته داخلی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، 1375

بررسی عوامل ویروسی ایجاد کننده عفونت حاد تنفسی در زائرین شیرازی در حج تمتع 1385 ـ  محمدحسن اعلمی

دکترای تخصصی، به راهنمایی عبدالوهاب البرزی و مازیار ضیائیان، رشته عفونی کودکان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، 1386

بررسی میزان تطابق یافته­های بالینی و نوار قلبی(E.C.G) با یافته­های تست ورزش در حجاج بیت الله الحرام استان اردبیل در حج تمتع سال 1382 ـ  آرش برقی

دکترای تخصصی، به راهنمایی عدالت حسینیان و حسین دوستکامی و عزیزالله ادیب، رشته پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اردبیل، 1383

بررسی میزان تطابق یافته­های رادیولوژیکی گرافی قفسه صدری با یافته­های بالینی در افراد بالای 50 سال حجاج حج واجب استان اصفهان در سال 1374 ـ  ابوالفضل شجاعی

دکترای تخصصی، به راهنمایی هوشنگ غروی، رشته پزشکی، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی اصفهان، 1375

بررسی میزان شیوع ایسکمی بدون علامت در حین تست تحمل ورزش در حجاج سالم 60 سال به بالا در استان فارس در سال 1378 ـ  محمود طاهری

دکترای تخصصی، به راهنمایی غلامرضا ظریفیان، رشته قلب و عروق، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، 1380

بررسی وضعیت سلامت و درمان حجاج استان فارس در سال 1375 ـ  علیرضا خلف

دکترا، به راهنمایی پروین دشت پور و محمدجواد زیبائی نژاد، رشته پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، 1376

بررسی یافته‌های پاراکلینیکی قلبی - ریوی در حجاج بدون علامت بالای ۶۰ سال شهرستان سمنان ۸۳ – ۸۱ـ  سارا نیکنام

کارشناسی ارشد، به راهنمایی رحیمه اسکندریان و راهب قربانی و مجتبی ملک و فرهاد ملک، رشته پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سمنان. 1384

میزان افزایش ناقلین مننگوک در جریان مناسک حج و تأثیر مصرف سیپروفلوکساسین در 24 ساعت قبل از برگشت به کشور ـ  شهرام عبدلی اسکویی

دکترای فوق تخضی عفونی کودکان، به راهنمایی عبدالوهاب (ایرج) البرزی، رشته عفونی کودکان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، 1380

واکسیناسیون حجاج علیه آنفولانزا: آری یا نه؟ ـ  بهزاد نوعدوست

دکترای حرفه ای، رشته پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.

فصل دهم: امور اجرایی و مدیریتی

آسایشگاه حجاج ایرانی در مدینه ـ  اصغر اصفهانی

کارشناسی ارشد، رشته معماری، دانشکده هنرهای زیبا،  دانشگاه تهران، 1346

آسیب­شناسی اجراء حج ـ  حسین ایمانی

کارشناسی ارشد(سطح سوم حوزه)، به راهنمایی مختاری و مهدی زاده، رشته تبلیغ و معارف، حوزه علمیه قم، 1390

بررسی تأثیر اتوماسیون اداری بر ارتباطات سازمانی در سازمان حج و زیارت ـ  علیرضا پویانفر

کارشناسی ارشد، به راهنمایی ایرج نوری و محمدصادق حری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، 1386

بررسی تطبیقی تحولات اداری سازمان حج و زیارت با طرح کایزن و تاثیر آن بر رضایت شغلی ـ  محسن روحانی‌منش

کارشناسی ارشد، به راهنمایی اصغر مشبکی و کاوه فیضی و محمدحسین رضایی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق(علیه السلام) ، تهران، 1376

بررسی عملیات حج و پیشنهاد ساختار بهینه اجرای حج ـ  محمدحسین رضایی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی بیگدلی و عبدالرضا گودرزی، رشته مدیریت دولتی، مرکز آموزش مدیریت دولتی، تهران، 1374

بررسی میزان زائر محوری در کاروان‌های حج تمتع استان فارس از دیدگاه مدیران، معاونین، روحانیون، پزشکان و خدمه کاروان‌ها ـ  غلامحسین ساعد

کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی عطافر و منوچهر افشین­نیا، رشته مدیریت دولتی، دانشکده تحصیلات تکمیلی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، 1384

بررسی نظرات روحانیون، مدیران و بازرسان کاروان­های حج در مورد نقش آموزش در ارائه خدمات به زائران ـ  حسن مرادیان

کارشناسی ارشد، به راهنمایی عبدالرضا گودرزی و محمود آقاحسینعلی ‌شیرازی، رشته مدیریت دولتی، مرکز آموزش مدیریت دولتی، تهران، 1378

ترمینال حجاج فرودگاه مهرآباد ـ  آزاده نوری فرد

کارشناسی، رشته مهندسی معماری، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، 1383

طراحی مدل بهینه تخصیص منابع مالی در نهادهای عمومی ایران: مطالعه موردی سازمان حج و زیارت جمهوری اسلامی ایران ـ  مصطفی زروندی

کارشناسی ارشد، به راهنمایی حسین صفری و سیدعلی علوی، رشته مدیریت مالی، دانشکده مدیریت و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق(علیه السلام) ، تهران، 1388

طراحی مدل کنترل مؤثر بر عملکرد مدیران کاروان­ها در سازمان حج و زیارت (مطالعه موردی حج تمتع 81) ـ  علی نقی امیری

دکترا، به راهنمایی شمس السادات زاهدی و مهدی الوانی، رشته مدیریت دولتی، دانشکده حسابداری و مدیریت، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، 1382

طراحی و تبیین الگوی توانمندسازی مدیران: بررسی موردی مدیران کاروان­های حج جمهوری اسلامی ایران ـ  مجتبی اسکندری

 دکترا، به راهنمایی علی­اکبر فرهنگی و محمدسعید تسلیمی و حسن عابدی جعفری، رشته مدیریت رفتار سازمانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، 1381



[1] اکثر تحقیقات این گروه مربوط به سطح دو حوزه (کارشناسی) است.

[2] مؤسساتی مثل دانشگاه باقرالعلوم، دانشگاه اصول الدین، مؤسسه امام خمینی و...